Piramida zdrowego żywienia

Piramida zdrowego żywienia.

Co to jest?

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych

grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które zjadamy w ciągu dnia. Przy czym

obowiązuje zasada, że to co najważniejsze w racjonalnym odżywianiu znajduje się u dołu

piramidy, czyli podstawy. Po raz pierwszy piramidę zdrowego odżywiania opracowali uczeni

kanadyjscy około 30 lat temu. Z czasem, w miarę poszerzenia się wiedzy o zdrowym

odżywaniu, pierwotna piramida ulegała pewnym modyfikacjom. W ciągu ostatnich dziesięciu

lat wzorcem dla wszystkich była piramida opracowana przez naukowców z USA. W Polsce

została przyjęta przez Instytut Żywności i Żywienia. Podstawa tej piramidy to:

 POZIOM I 6 – 11 porcji chleba, płatków śniadaniowych, ryżu, makaronów;

 POZIOM II 3 – 5 porcji warzyw i 2 – 4 porcje owoców;

 POZIOM III 2 – 3 porcje mleka, jogurtów, serów oraz 2 – 3 porcje mięsa, drobiu, strączkowych, jaj, orzechów;

 POZIOM IV rzadko cukier i tłuszcz.

Piramida

 POZIOM I Nowością tej piramidy jest przede wszystkim wprowadzenie nowego

dodatkowego poziomu – aktywności fizycznej. Ruch został uznany za nieodzowny

element łączący się ze zdrowiem i dlatego znalazł się u podstawy piramidy, czyli na

pierwszym poziomie. Zaleca się codziennie przynajmniej 30 – minutowy szybki marsz.

Ponadto w tej piramidzie niektóre produkty znalazły się na zupełnie innym miejscu.

Te, które były u jej podstawy, zostały przesunięte na szczyt i odwrotnie.

 POZIOM II to produkty z pełnego ziarna w większości posiłków oraz tłuszcze

roślinne – oliwa, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy i inne tłuszcze roślinne;

 POZIOM III to warzywa – dozwolone, owoce 2 – 3 razy dziennie;

 POZIOM IV to orzechy, rośliny strączkowe 1 – 3 razy dziennie

 POZIOM V to produkty mleczne lub suplementy wapnia 1 – 2 razy dziennie; na

szóstym poziomie, a więc najrzadziej: czerwone mięso oraz białe pieczywo, makarony, ryż .

Jakie przesłanie dla nas wynika z nowej piramidy?

1. Codziennie powinniśmy ćwiczyć przynajmniej pół godziny, można też chodzić, jeździć na rowerze,

bo ruch chroni przed chorobami cywilizacji, np. cukrzycą i schorzeniami serca i kręgosłupa.

2. Należy jeść produkty węglowodanowe z jak najmniej przetworzonych mąk gruboziarnistych, a także

kasze, zwłaszcza gryczaną i jęczmienną. To najlepsze źródła skrobi i błonnika.

3. W codziennym menu powinny się znaleźć tłuszcze roślinne, a więc oliwa z oliwek oleje – słonecznikowy,

sojowy, rzepakowy i wysokiej jakości margaryny miękkie (bez tłuszczów trans). Dostarczają nam niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza potrzebnych organizmowi tłuszczów omega – 6 i omega -3,

które możemy czerpać jedynie z pożywienia.

4. Warzywa najlepiej jeść surowe lub gotowane na parze, bez zasmażek. Niektóre owoce zawierają

dużo cukru (fruktozy), dlatego zaleca się je jeść najwyżej dwa – trzy razy dziennie. Nie wolno z nich

rezygnować, bo dostarczają nam witamin.